Βρισκόμαστε στην περίοδο που ξεκινά η διαδικασία εκπαίδευσης του μικρού μας ιχνηλάτη. Είναι η εποχή που πρέπει να το διδάξουμε να μάθει να ιχνηλατεί και να καταδιώκει τους λαγούς. Πριν όμως ξεκινήσουμε οποιαδήποτε διαδικασία εκπαίδευσης στο νεαρό μας σκύλο θα πρέπει πρώτα από όλα να είμαστε απολύτως σίγουροι για την καλή κατάσταση της υγείας του γιατί έχει μεγάλη σημασία το σκυλί μας να είναι υγειές ώστε αυτά που θα προσπαθήσουμε να του μάθουμε να τα κάνει με όρεξη και προθυμία.
Ταυτόχρονα πρέπει να γίνει ξεκάθαρο ότι όταν μιλούμε για σκύλους ιχνηλάτες αναφερόμαστε στις φυλές εκείνες που ανήκουν στην κατηγορία των ιχνηλατών. Βέβαια σήμερα οι λαγοκυνηγοί από τι γνώσεις που έχουν αποκτήσει καταφεύγουν και σε αρκετές διασταυρώσεις φυλών με το ρίσκο της επιτυχίας αλλά και της αποτυχίας.
Μέσα από την ιστορία των φυλών για το κυνήγι του λαγού ξέρουμε ότι οι γνωστές καθαρόαιμες ράτσες που έχουν έντονο το ένστικτο της ιχνηλασίας και καταδίωξης είναι π.χ. τα Μπηγκλ, τα Σεκούτσιο, τα Μπρούνο ντι Γιούρα, οι Ελληνικοί Ιχνηλάτες, τα Μπλε Γασκώνης κ.λπ, οπόταν έχοντας αποκτήσει ένα κουτάβι προερχόμενο από καθαρόαιμους γονείς, άριστους στο κυνήγι του τριχωτού θηράματος και σωστούς μορφολογικά ήδη έχουμε κάνει μια πολύ καλή αρχή.
Γνωρίζοντας επίσης ότι το ήμισυ στην επιτυχή πορεία του λαγόσκυλου, αλλά και κάθε κυνηγετικού σκύλου, είναι αναμφίβολα η καταγωγή του δεν θα αποκλείσουμε σκυλιά που προέρχονται από καλές διασταυρώσεις εάν και εφόσον αυτά προέρχονται από γονείς με άριστα κυνηγετικά γονίδια .
Συνοπτικά το λαγόσκυλο θα πρέπει να έχει ορισμένα βασικά χαρακτηριστικά:
α) να εκδηλώνει την ανάλογη επιθετικότητα προς το θήραμα.
β) να έχει έντονα το ένστικτο της ιχνηλασία και
γ) να δείχνει πάθος στην καταδίωξη του θηράματος.
Είναι σημαντικό να πούμε ότι οι σκύλοι ιχνηλάτες, αλλά και γενικότερα όλα τα κυνηγόσκυλα, θα πρέπει να έχουν μάθει βασική υπακοή ή τουλάχιστον ορισμένες πολύ βασικές εντολές, όπως είναι το ΜΗ, το ΕΛΑ, το STOP κ.λπ. πριν αρχίσουν να μαθαίνουν οτιδήποτε άλλο.
Το στοιχείο της επιθετικότητας και της καταδίωξης μπορούμε να το ελέγξουμε κάνοντας ένα απλο τεστ. Παίρνουμε το σκυλί δεμένο με ένα FLEXI ή ένα σκοινί 6 μέτρων στην εξοχή. Για να γίνει σωστά αυτό το τεστ, καλό είναι να ζητησουμε τη βοήθεια ενός φίλου, ο οποίος θα κρατάει μαζί του ένα ζωηρό κουνέλι.
Στη συνέχεια βάζουμε το σκυλί στη θέση «κάτσε» και λέμε στο φίλο (βοηθό) που θα βρίσκεται μερικά μέτρα πιο πέρα, να απελευθερώσει το κουνέλι τραβώντας συγχρόνως την προσοχή του σκύλου. Αμέσως μετά και πριν προλάβει το κουνέλι να χαθεί από το οπτικό μας πεδίο, δίνουμε σημα στο νεαρό σκυλί να κυνηγήσει το υποτιθέμενο «θήραμα». Σ’ αυτή την φάση ακολουθούμε κι εμείς κρατώντας πάντα το σκυλί δεμένο με ένα μακρύ λουρί για να μπορέσουμε ανά πάσα στιγμή να ελέγξουμε τις κινήσεις του.
Αν όλα πάνε καλά και το σκυλί καταδιώξει το θήραμα, θα πρέπει να παρατηρήσουμε αν δείχνει την ανάλογη επιθετικότητα τη στιγμή που θα έρθει σε άμεση επαφή μαζί του.
Ένα αξιόλογο κουτάβι σ’ αυτή τη φάση θα κυνηγούσε το κουνέλι γαβγίζοντας και στη συνέχεια θα έδειχνε έντονα τα σημάδια επιθετικότητας με το να προσπαθεί να το δαγκώσει.
Το γάβγισμα κατά τη διάρκεια της καταδίωξης παίζει πολύ σπουδαίο ρόλο στο κυνήγι του λαγού και ιδιαίτερα σε περιοχές με πυκνούς θάμνους που δεν επιτρέπουν στον κυνηγό να έχει άμεση οπτική επαφή με τον σκύλο. Φανταστείτε, λοιπόν, ένα σκυλί που ξεφωλιάζει το λαγό, να παραμένει βουβό την ώρα της καταδίωξης. Το αποτέλεσμα θα είναι να μην ξέρει ο κυνηγός την πορεία που έχει πάρει το θήραμα..
Το προσόν που έχει ένας σκυλός να ιχνηλατεί, να ξεφωλιάζει και στη συνέχεια να καταδιώκει γαβγίζοντας το θήρμα, αναμφισβήτητα είναι κληρονομικό. Όμως δεν φτάνει μόνο αυτό, αλλά απαιτείται και ένα σωστό πρόγραμμα εκπαίδευσης που να το βοηθήσει να αναπτύξει αυτά τα κυνηγετικά ένστικτα σε μεγάλο βαθμό.
Για να ξεκινήσουμε να εκπαιδεύουμε το σκυλί μας, θα πρέπει να έχουμε ορισμένα αντικείμενα που θα μας χρειαστούν στην συνέχεια:
- Δερμάτινο περιλαίμιο.
- Οδηγό FLEXI 6-8 μέτρων.
- Δερμάτινο ή νάιλον περιστήθιο για ιχνηλάτες.
- Ένα τριχωτό θήραμα. Είναι προτιμότερο να χρησιμοποιήσουμε λαγό (αν έχουμε την δυνατότητα) κι αυτό γιατί το κουνέλι, παρόλο που μοιάζει στην εξωτερική του εμφάνιση με το λαγό, παρουσιάζει κάποιες ιδιομορφίες και διάφορες συμπεριφορές από το λαγό.
Ας δούμε πιο αναλυτικά την εκπαίδευση του σκύλου:
- Αρχίζουμε πρώτα με μερικές καταδιώξεις, όπου ο σκύλος αρχικά παρακινείται από την οπτική επαφή που έχει με το θήραμα. Αυτό γίνεται για να του δώσουμε να καταλάβει, κατ’ αρχήν, για ποιο είδος θηράματος ενδιαφερόμαστε.
Αυτό, όμως (δυνατότητα οπτικής επαφής με θήραμα), δεν πρέπει να γίνει πάρα πολλές φορές, γιατί εμείς θέλουμε να μάθουμε το σκυλί μας να ψάχνει τον λαγό με την μύτη στο έδαφος και όχι με την όραση. Αργότερα, όταν το σκυλί έχει αυξήσει την ικανότητα να καταδιώξει με πάθος τον λαγό και έχει καταλάβει για ποιο είδος θηράματος ενδιαφερόμαστε, είμαστε έτοιμοι να περάσουμε στο επόμενο στάδιο, κατά το οποίο ο σκύλος πρέπει να μάθει να ψάχνει το θήραμα αναζητώντας τα ίχνη του.
- Σ’ αυτό το δεύτερο μέρος της εκπαίδευσης, χρησιμοποιούμε το FLEXI περασμένο στο περιστήθιο που του έχουμε φορέσει από πριν. Πηγαίνουμε μαζί με τον σκύλο στο σημείο που έχουμε διαλέξει και αφού τον βάλουμε να καθίσει γνέφουμε στον βοηθό μας να απελευθερώσει τον λαγό, ο οποίος αυτή την φορά θα πρέπει να χαθεί πολύ γρήγορα απ’ τα μάτια του.
Μετά από λίγο ελευθερώνουμε τον σκύλο και αυτός θα πρέπει να πάει εκεί που είδε για τελευταία φορά τον λαγό. Τότε παρατηρούμε προσεκτικά την συμπεριφορά του, προσέχοντας να βάλει την μύτη του στο σημείο όπου ο λαγός «χάθηκε» από τα μάτια του.
Για να θεωρηθεί επιτυχής αυτή η πρώτη προσπάθεια του νεαρού μας σκύλου, θα πρέπει να ακολουθήσει τα ίχνη του λαγού. Όταν όμως τρέχει δεξιά – αριστερά και απομακρύνεται από τα ίχνη, χωρίς να ενδιαφέρεται, τότε τον δένουμε και τον πηγαίνουμε στο σημείο απ’ το οποίο πέρασε σίγουρα ο λαγός, κρατώντας τον με το ένα χέρι και δείχνοντας του με το άλλο το έδαφος. Αν δείξει ενδιαφέρον και ακολουθήσει τα ίχνη για κάποια απόσταση, τον επιβραβεύουμε θερμά με χάδια και απομακρυνόμαστε γρήγορα απ’ το συγκεκριμένο σημείο. Αν δεν δείξει ενδιαφέρον για τα ίχνη, δεν πρέπει να απογοητευτούμε, αλλά να προσπαθήσουμε ξανά μετά από μερικές ημέρες.
Εδώ να σημειωθεί ότι στον χώρο της εκπαίδευσης δεν πρέπει να υπάρχουν άλλα σκυλιά (για να μην αποσπούν το ενδιαφέρον του εκπαιδευόμενου).
Η καλύτερη εποχή για να γίνουν αυτού του είδους τα «μαθήματα» είναι όταν το έδαφος είναι κάπως υγρό και υπάρχει και πυκνό χορτάρι, το οποίο βοηθά το νεαρό σκύλο να βρει και να ακολουθήσει τα ίχνη.
