5 ερωτήματα για τα νεαρά σκυλιά

Ανάμεσα στις προσδοκίες μας όταν αποκτήσουμε ένα νεαρό κυνηγόσκυλο (πουλόσκυλο – λαγόσκυλο), είναι στην πορεία της εκπαίδευσης του να επιτύχουμε όσο γίνεται καλύτερα αποτελέσματα, που θα το βοηθήσουν στην συνέχεια να γίνει ένα καλό κυνηγόσκυλο. Θα πρέπει να ξέρουμε, όμως, πριν ακόμη αποφασίσουμε να το αποκτήσουμε, ότι αυτά τα καλά αποτελέσματα επιτυγχάνονται με πολλή υπομονή, χωρίς να προσπαθούμε να του μάθουμε πράγματα με μεθόδους εξαναγκασμού. Για να μπορέσει να προχωρήσει το νεαρό σκυλί, πρέπει εξ αρχής, με τα πρώτα μαθήματα εκπαίδευσης, να του δημιουργήσουμε με τον τρόπο μας την αίσθηση ότι μπορεί να τα κάνει όλα με χαρά και όχι με τον φόβο της τιμωρίας. Στην ανυπομονησία μας να ξεκινήσουμε την εκπαίδευση του όσο γίνεται γρηγορότερα αρχίζουν και τα ερωτήματα, με διαφορετικές συνήθως απαντήσεις, όπως το ποια ηλικία είναι η κατάλληλη για να αρχίσουμε να βγάζουμε το σκυλί μας έξω στην ύπαιθρο, αν πρέπει να το προπονούμε μόνο του ή με άλλα σκυλιά, αν πρέπει να το βγάζουμε με έμπειρο σκυλί για να το μάθει να κυνηγά και αν είναι καλό την πρώτη εξόρμηση να το βγάλουμε στο κυνήγι ή να το αφήσουμε για αργότερα. Ποια είναι η ηλικία που πρέπει να αρχίσει να βγαίνει έξω για προπόνηση;
Σε αυτό το ερώτημα, οι απαντήσεις που πήραμε από κυνηγούς και εκπαιδευτές είχαν διαφορετική ερμηνεία και αιτιολογία. Κάποιες απαντήσεις μάλιστα είχαν αρκετή χρονική διαφορά μεταξύ τους. Από τις απαντήσεις των κυνηγών, διαπιστώνει κάποιος ότι γενικά είναι ανυπόμονοι. Πιστεύουν ότι όσο πιο νεαρό ξεκινήσει το σκυλί τις εξόδους στην ύπαιθρο και τον κυνηγότοπο, τόσο πιο γρήγορα και εύκολα θα μάθει να κυνηγά (2-6 μηνών). Σε αντίθεση με τους κυνηγούς, οι απαντήσεις που πήραμε από επαγγελματίες εκτροφείς και εκπαιδευτές δείχνουν ότι το σκυλί πρέπει να «ριχτεί» στο στίβο σιγά – σιγά και μόνο όταν διαμορφωθεί εντελώς το σώμα του να αρχίσει την πραγματική εκπαίδευση (μετά τον 8^ο – 9ο μήνα).
Γενικά το συμπέρασμα από τις απαντήσεις, χωρίς αυτό να θεωρηθεί κανόνας, είναι ότι τις πρώτες του εξόδους στην ύπαιθρο πρέπει να τις αρχίσει σε ηλικία τεσσάρων με πέντε μηνών και να είναι μικρής διάρκειας, ενώ θα πρέπει να μπει σε πραγματική εκπαίδευση μετά τον 7ο-8ο μήνα. Εδώ είναι σημαντικό να πούμε ότι τα σκυλιά αρχίζουν να δείχνουν χαρακτήρα και ατομικές συμπεριφορές μετά τον τέταρτο – πέμπτο μήνα, οπόταν και είναι καλό, αν έχουμε περισσότερα από ένα σκυλιά στην κατοχή μας, τότε να τα αξιολογήσουμε για να καταλήξουμε ποιο τελικά θα κρατήσουμε.Το προπονούμε μόνο του ή μαζί με έμπειρο σκύλο;
Και σε αυτή την ερώτηση οι απαντήσεις ήταν γενικά διαφορετικές ανάμεσα στους κυνηγούς και τους εκπαιδευτές. Οι κυνηγοί, ίσως επειδή δεν έχουν τον χρόνο για να βγάζουν ξεχωριστά τα νεαρά σκυλιά τους από τα ήδη έμπειρα που έχουν στην κατοχή τους, πιστεύουν ότι ο καλύτερος δάσκαλος για το νεαρό σκυλί είναι το έμπειρο. Στην πλειοψηφία τους οι επαγγελματίες πιστεύουν ότι είναι κανόνας το νεαρό σκυλί να προπονείται μόνο του, αφού με αυτό τον τρόπο επισημαίνουν καλύτερα τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του, ενώ αυτό γίνεται και ανεξάρτητο.
Γενικά, από τις απαντήσεις κυνηγών και επαγγελματιών, προκύπτει το συμπέρασμα ότι το νεαρό σκυλί που συνοδεύεται από κάποιο έμπειρο μπορεί να παρακινείται από το μεγαλύτερο και αρχικά να δείχνει ότι θα μάθει εύκολα να κυνηγά, όμως την ίδια ώρα ίσως κρύβει τον πραγματικό του εαυτό. Αντίθετα, το σκυλί που προπονείται μόνο του αποδεικνύει αμέσως το πάθος και τα σωματικά του προσόντα, ενώ δεν θα κρύψει τα πιθανά ελαττώματα κατασκευής του.Του σφίγγουμε εξ’ αρχής το λουρί στις εξόδους;
Διαφορετικές ήταν γενικά οι απόψεις όσον αφορά τη συμπεριφορά μας απέναντι του, όταν αρχίσουμε να το βγάζουμε για εκπαίδευση. Αυτή την φορά, όμως, οι διαφορετικές απαντήσεις δεν ήταν μόνο ανάμεσα σε κυνηγούς και επαγγελματίες, αφού ακόμη και ανάμεσα στους επαγγελματίες διαπιστώσαμε ότι ο κάθε ένας προσεγγίζει διαφορετικά τον τρόπο εκπαίδευσης και τη συμπεριφορά του απέναντι στο εκπαιδευόμενο σκυλί. Αυστηρότητα, φωνές, τιμωρία, καλοπιάσματα και επιβράβευση κυριάρχησαν στις απαντήσεις τους. Διαφορετικές προσεγγίσεις, με κάποιες από αυτές να είναι ακραίες και να εμπεριέχουν τον κίνδυνο εξαιτίας της συμπεριφοράς μας να χάσει το σκυλί κάθε επαφή μαζί μας.
Εκείνο που προέκυψε από τις απαντήσεις είναι ότι όλα είναι μέρος του «παιγνιδιού». Κάποιος το κερδίζει και κάποιος το χάνει και η κάθε μέθοδος ξεχωριστά έχει τη λογική της. Στην αρχή λοιπόν αποφεύγουμε την αυστηρότητα, ώστε η συμπεριφορά του να είναι φυσιολογική. Εκείνα που προσπαθούμε να του διδάξουμε πρέπει να του φαίνονται σαν παιγνίδι για να μας δείξει το βαθμό του κυνηγετικού του ενστίκτου. Στην πορεία χρειάζεται και η αυστηρότητα και η πειθαρχία. Η προπόνηση στην ύπαιθρο είναι κυρίως χρήσιμη για να φρεσκάρουμε, να επιβεβαιώσουμε τις εντολές που έχουν προηγηθεί, όπως το κάτω, το πίσω, το κάτσε και ούτω καθ’ εξής, αλλά και για να μάθει να έχει συνεχή επαφή μαζί μας. Όσο αφορά στην επαφή, πρέπει να του την διδάξουμε από μικρή ηλικία με καλούς τρόπους, φωνάζοντάς τον και παρακινώντας τον με κάποιο βραβείο να έρθει κοντά μας Άγριο ή θήραμα εκτροφείου;
Κουνέλι ή λαγός; Ορτύκι ή πέρδικα; Δεν πιστεύω ότι υπάρχει έστω και ένας κυνηγός που δεν θα παραδεχθεί ότι αυτά είναι ερωτήματα που τους έχουν απασχολήσει και είμαι σίγουρος ότι λίγο – πολύ η αρχική εκπαίδευση αρκετών σκύλων ξεκίνησε με θηράματα εκτροφής. Αν και οι περισσότεροι γνωρίζουμε ότι ο σκύλος προορίζεται για να κυνηγά άγριο θήραμα και όχι εκτροφής, εντούτοις κάποιες συγκυρίες μας αναγκάζουν να χρησιμοποιήσουμε θηράματα εκτροφής στα πρώτα του βήματα. Το ερώτημα όμως παραμένει: Τι είναι καλύτερο για τον σκύλο μας; Ενώ όλοι πιστεύουν ότι καλύτερα είναι το σκυλί μας να έρθει σε επαφή με άγριο θήραμα, εντούτοις η έλλειψη χρόνου και η ανεπάρκεια περιοχών εκπαίδευσης των σκύλων με πραγματικό θήραμα αναγκάζει γενικά τους κυνηγούς να χρησιμοποιούν για την εκπαίδευση και προπόνηση των σκύλων τους θηράματα εκτροφής, ακόμη και για σκυλιά με εμπειρίες στο κυνήγι. Γενικά όλες οι απαντήσεις κατέληγαν στο ότι δεν υπάρχει αμφιβολία πως το άγριο θήραμα είναι το ιδανικό, όμως αυτό δεν μπορεί να είναι εφικτό για όλους και η πλειοψηφία αναγκάζεται να «δουλέψει» με το σκύλο χρησιμοποιώντας κουνέλι αντί για λαγό και συνήθως ορτύκι αντί για πέρδικες. Τέλος, είναι σημαντικό, σύμφωνα με τις απαντήσεις των ερωτηθέντων, αν πρέπει να χρησιμοποιήσουμε θήραμα εκτροφής να σιγουρευτούμε πρώτα για την ποιότητα και την συμπεριφορά του. Πρώτη εξόρμηση. Το ρίχνουμε στον κυνηγότοπο και ότι βγει;
Έρχεται η στιγμή που περιμένουμε όλοι μας. Η πρώτη εξόρμηση. Χαρά μεγάλη για τους κυνηγούς, πραγματικό πανηγύρι στα κυνηγοτόπια και ο ενθουσιασμός μας ίσως να είναι η αιτία να καταστραφεί τελικά το σκυλί μας που ετοιμάζαμε για μήνες. Το βγάζουμε μόνο του; Δεν το βγάζουμε καθόλου την πρώτη εξόρμηση; Μπαίνουμε σε περιοχή με πολυκοσμία και τουφεκίδι; Ρισκάρουμε και ότι βγει; Ποιο από όλα τελικά είναι το καλύτερο; Στις απαντήσεις διαφάνηκε ο ενθουσιασμός των κυνηγών απέναντι σε μία πιο συγκρατημένη στάση των επαγγελματιών. Γενικά οι κυνηγοί δεν θέλουν να χάσουν δευτερόλεπτο από την πρώτη εξόρμηση τους. Μια μεγάλη μερίδα από αυτούς, ακόμη και αν έχουν μαζί τους έμπειρα σκυλιά, το ρισκάρουν και «βάζουν» στο κυνηγετικό τερέν με την πρώτη ευκαιρία το νεαρό και άβγαλτο σκυλί τους. Μια άλλη μερίδα το αφήνει στο αυτοκίνητο για να το βγάλει όταν κοπάσει το τουφεκίδι, αγνοώντας τη ζημιά που μπορεί να έγινε όση ώρα ήταν κλεισμένο στο κλουβί του διπλοκάμπινού τους. Κάποιοι το αφήνουν σπίτι και το παίρνουν μαζί τους στη δεύτερη παγανιά. Αυτές ήταν γενικά οι απαντήσεις των κυνηγών. Για τους επαγγελματίες, που είναι εφικτό να έχουν περισσότερα σκυλιά αλλά και περισσότερες γνώσεις, η έξοδος στον κυνηγότοπο την πρώτη εξόρμηση αποτελεί «έγκλημα». Αυτό το πράττουν συνήθως κατά την απογευματινή παγανιά, παίρνοντας το νεαρό σκυλί μόνο του σε ήσυχο μέρος για να μην του δημιουργηθούν τα οποιαδήποτε προβλήματα.
Οι απαντήσεις δίνουν ξεκάθαρο το μήνυμα ότι το νεαρό σκυλί με το να βγει την ημέρα έναρξης στον κυνηγότοπο τίθεται μπροστά σε πιθανούς κινδύνους, που μπορεί να του προκαλέσουν ακόμη και μόνιμη ζημιά.
Ακόμη και να μην μπορούμε να αντισταθούμε στον ενθουσιασμό της πρώτης εξόρμησης αυτό πρέπει να βγαίνει μόνο του, αποφεύγοντας την παρέα άλλων κυνηγών που μπορεί να του προκαλέσουν σοκ και φόβο, που οφείλεται για παράδειγμα στο πυκνό τουφεκίδι. Επίσης θα αποφευχθεί το ενδεχόμενο να υποπέσει σε λάθη, στα οποία μπορεί να οδηγηθεί εξαιτίας λαθών άλλων σκύλων, κινδυνεύοντας έτσι να καταστραφεί κυνηγετικά.